WACHTEN, een roman uit China.

HA JIN

Elk jaar keert de militaire arts Lin Kong terug naar zijn geboortedorp om te scheiden van zijn vrouw aan wie hij op zeer jonge leeftijd werd uitgehuwelijkt. Steeds weer zegt zij toe in te stemmen met de scheiding, maar telkens komt zij op die belofte terug zodra ze samen bij de rechtbank staan.

Lin Kong en zijn vrouw Shuyu leven gescheiden. Zij woont in zijn ouderlijk huis waar zij zijn beide ouders verzorgde tot aan hun dood en waar zij hun enige dochtertje opvoedt. Hij woont en en werkt in het militaire hospitaal in de stad waar hij een langdurige relatie heeft met de mooie, levendige verpleegster Manna Wu. Terwijl zijn vrouw Shuyu zich op het platteland naar traditionele maatstaven voorbeeldig kwijt van haar taken als schoondochter en moeder en zelfs nog gebonden voeten heeft, durft Lin Kong zich onder geen beding met haar te vertonen. Haar traditionele leefwijze past total niet in zijn Nieuwe China.

Zijn relatie met Manna Wu daarentegen word door hetzelfde Nieuwe China vrijwel onmogelijk gemaakt. Na een schandaal in het verleden is het voor personeel van het militaire hospital streng verboden zich met collega’s van een andere sekse buiten het ziekenhuis terrein te begeven. Lin en Manna houden zich daarom noodgedwongen gedeisd totdat ze, ooit, met elkaar zullen trouwen. De wet verbiedt Lin eenzijdig zijn huwelijk te beëindigen. Het hospitaal heeft gelukkig nog een andere regel, een gescheiden levende kameraad mag na het verstrijken van een periode van achttien jaren zonder toestemming van zijn partner scheiden. In de proloog van het boek zijn we aanbeland in het zeventiende jaar van de periode waarin Lin Kong jaar na jaar zijn schaarse vrije dagen opspaart om te gaan scheiden en telkens weer  onverrichterzake terugkeert. Nadat de auteur in zijn zeer rechtstreekse stijl de situatie heeft geschetst waarin de hoofdpersonen in het verhaal zich bevinden, neemt hij de lezer mee naar het verleden. Tegen de achtergrond van een in chaos verkerend land voltrekt zich een drama van onderdrukte gevoelens en frustraties voor de hoofdpersonen.

Met het verstrijken van de tijd komt echter de langverwachte scheiding in beeld. Eindelijk kunnen Manna en Lin trouwen en hun uitgestelde liefde bezegelen met een huwelijk. De ontknoping van dit wonderlijke, bedrieglijk eenvoudige levensverhaal is meesterlijk uitgewerkt. In zijn droge, van alle franje verschoonde stijl legt Ha Jin de harten en zielen van zijn hoofdpersonen bloot terwijl het noodlot ongenadig toeslaat. 

Waiting is de tweede roman van de Chinees-Amerikaanse schrijver Ha Jin die voor dit werk in 1999 de National Book Award ontving. Ha Jin is professor in de Engelse taal aan een Amerikaanse universiteit en schrijft in het Engels. Zowel in in zijn stijl als in zijn thematiek speelt zijn Chinese afkomst een duidelijke rol. Zijn schrijversschap is echter doorslaggevend debet aan zijn succes. Het verhaal van Lin Kong is een universeel menselijk drama op ontroerende wijze neergeschreven in een bijzonder boek. 

WENDY JANSEN 

CHINA NU, jaargang 24, zomer 2000